Wyrazy w zdaniu poza związkami

Niektóre wyrazy nie wchodzą w związki składniowe z innymi wyrazami w zdaniu, nie pełniąc ani funkcji określenia, ani też członu określanego, np.

  • Twoje postępowanie, Basiu, zmartwiło rodziców.
  • Hej, sokoły!
  • Praca, według mnie, wykonana jest ciekawie.
  • Oczywiście, będę się martwił o twoje oceny.

Do wyrazów poza związkami zdań należą:

Wołacze, których rola polega na kierowaniu treści zdania ku odbiorcy, np.

  • Odwiedzę cię, Kasiu, jutro.
  • Kolego, naczelnik nas wzywa.

Wykrzykniki, które charakteryzują  postawą uczuciową lub wolę mówiącego, np.

  • Ach, co to był za ślub!
  • Hej, na konie, ułani!

Wyrazy wtrącone, informujące kto wyraził są w zdaniu, np.

  • Według ciebie, wszystko było dobrze.
  • Kuba, moim zdaniem, jest bardzo kulturalny.

Wyrazy charakteryzujące stosunek mówiącego do treści zdania, np.

  • Na szczęście przyszedłem pierwszy.
  • Prawdopodobnie jutro zakończę projekt.

Wyrazy uwydatniające treść jednej z części zdania, stanowiące jednocześnie jej ocenę przez mówiącego (piszącego), np.

  • Dopiero za miesiąc rozpoczyna się festyn.
  • Tylko ty jesteś zaproszony.

Wyrazy nawiązujące do zdań poprzednich, np.

  • Właśnie dwukonną bryką wjechał młody panek.