Wyspiański Stanisław

Stanisław Mateusz Ignacy Wyspiański

(15 stycznia 1869, Kraków –  28 listopada 1907, Kraków)

 

Polski dramaturg, poeta młodopolski, malarz, grafik, ilustrator, architekt, projektant mebli, scenografii, kostiumów teatralnych, wnętrz świeckich, twórca polichromii i witraży w kościele ojców Franciszkanów w Krakowie, projektował także witraże wawelskie.

Nazywany czwartym wieszczem polskim.

Uczył się i studiował w Krakowie, w gimnazjum klasycznym im. Św. Anny oraz na ASP pod kierunkiem Jana Matejki.

Odbył szereg podróży po Europie.

Ożenił się z chłopką Teodorą Teofilą Pytkówną, z którą miał czworo dzieci.

Dorobek twórczy Wyspiańskiego imponuje rozległością i różnorodnością, choć prawdziwy sukces przyniosła mu inscenizacja „Wesela” w 1901 roku.

W ciągu zaledwie trzydziestoośmioletniego życia stworzył blisko pełnospektaklowych dramatów, kilka poematów rapsodycznych, przełożył tragedię Corneille’a „Cyd”, wiele wierszy lirycznych, które powstawały niejako na marginesie innych, nieporównanie ważniejszych dokonań twórczych.

Do tego dochodzą dziesiątki dzieł malarskich, projektów plastycznych i architektonicznych, ilustracji i rysunków.

Zmarł 28 listopada 1907 roku (na syfilis, wówczas nieuleczalny), pogrzeb na koszt miasta odbył się 2 grudnia, Wyspiańskiego pochowano w krypcie zasłużonych w kościele na Skałce.