„Zemsta” Aleksandra Fredry [jako przykład dramatu, komedii]

Komedia i tragedia to gatunki dramatu. Dramatem nazywamy utwór, ktory da się przedstawić na scenie, zamiast ciągłej narracji występuje podział na  akty, sceny, odsłony. Akcja (fabuła) rozwija się poprzez dialogi i monologi bohaterów, które mogą posłużyć do charakterystyki postaci, ich oceny, zrozumienia motywów postępowania, przyczyn i istoty konfliktu dramatycznego.

Cechy potwierdzające tezę, że „Zemsta” jest dramatem to:

  • utwór podzielony jest na akty i sceny,
  • nie ma narratora czy podmiotu lirycznego,
  • świat przedstawiony jest zobiektywizowany (nie zależy od narratora),
  • główną rolę odgrywa akcja, brak jest komentarzy i uwag,
  • bohaterowie charakteryzują się swoimi wypowiedziami i działaniem,
  • tekst zbudowany jest z dialogów i monologów,
  • występuje podział na role,
  • są także didaskalia, czyli tekst poboczny.

Cechy komedii w „Zemście” to:

  • postaci przedstawione na zasadzie kontrastu (Cześnik i Rejent, jeden ogień, drugi woda),
  • środki niewspółmierne do celów działań postaci (spór o mur graniczny),
  • żywa, dynamiczna akcja,
  • bohaterowie jako jednostki typowe, przeciętne,
  • szczęśliwe zakończenie,
  • wykorzystanie różnego typu komizmu (słowny, sytuacji, postaci).