Gospodarstwo domowe – zespół osób razem mieszkających, często powiązanych więziami biologicznymi, stanowiący rodzinę. Gospodarstwa domowe są indywidualnymi podmiotami gospodarującymi. Ich zachowania uzależnione są ściśle od ich potencjału ekonomicznego, który określony jest przez dochody pieniężne, posiadane mieszkanie oraz tzw. domową infrastrukturę konsumpcyjną.
Gospodarowanie to proces zarządzania dostępnymi funduszami, materiałami, tak by czerpać z nich jak najwięcej korzyści.
Budżet domowy to zestawienie planowanych dochodów i wydatków. Systematyczne planowanie i podsumowywanie budżetu pozwala na kontrolowanie stanu finansów.
Bilans – dwustronne zestawienie wartości posiadanego majątku. Zestawienie majątku, czyli aktywów oraz pasywów, czyli źródeł jego finansowania. Bilans sporządzany jest zawsze na określony dzień i w określonej formie.
Metoda bilansowa – jest to sposób rozumowania polegający w rachunkowości na podwójnej obserwacji. Z jednej strony obserwacji dokonuje się z punktu widzenia posiadanego majątku, z drugiej strony z punktu zachodzących zdarzeń, które powodują zmiany w tym majątku.
Rachunkowość to ilościowy opis informacji i międzynarodowy język biznesu, który ma do spełnienia w finansach ważne funkcje.
Dochody gospodarstwa domowego stanowią maksymalna kwotę, jaką gospodarstwo domowe może wydać na konsumpcję (zakup dóbr i usług) w obrębie jednego okresu rozliczeniowego, bez konieczności finansowania tych wydatków z oszczędności, upłynniania majątku rzeczowego lub finansowego oraz zaciągania pożyczek.
Wydatki gospodarstwa domowego obejmują wydatki na towary i usługi konsumpcyjne oraz pozostałe wydatki. Wyróżnić wśród nich możemy wydatki konieczne (czynsz, opłaty za energię elektryczną, ogrzewanie, żywność, ubranie) oraz wydatki luksusowe. Można także wskazać wydatki stałe i okresowe.
Deficyt budżetowy gospodarstwa domowego – pojawia się zawsze wówczas kiedy wydatki przewyższają dochody. Może być finansowany zlikwidowany za pomocą kredytu, debetu w ramach konta bieżącego lub za pomocą karty kredytowej. Deficyt w domowym budżecie można również finansować z oszczędności, które zgromadzone zostały w poprzednich miesiącach. Deficyt jest bardzo niebezpiecznym zjawiskiem w budżecie domowym każdego gospodarstwa domowego, ponieważ niesie ze sobą ryzyko jego pogłębiania się, tj. narastania długu powstałego w wyniku wielomiesięcznej nadwyżki kosztów nad dochodami. Narastający deficyt budżetu domowego wiąże się z narastającymi kosztami obsługi narastającego długu, a zatem dalszego zwiększania się kosztów w budżecie domowym, w którym dochody najczęściej są stałe. Zjawisko narastającego deficytu może prowadzić do tak zwanej spirali zadłużenia, która prowadzi do sytuacji w której koszty narosłego długu przekroczą nasze możliwości bieżącej spłaty.
Aktywa gospodarstwa domowego to posiadany majątek o wiarygodnie określonej wartości (wyceniony). Majątek nabyty (powstały) w wyniku takich zdarzeń w przeszłości, które spowodowały wpływ do budżetu domowego środków finansowych (korzyści ekonomicznych). Zasoby majątkowe gospodarstwa domowego (majątek) mogą występować w różnej postaci.
Pasywa gospodarstwa domowego to termin księgowy oznaczający źródło pokrycia majątku. Pasywa określa się też mianem kapitałów. W uproszczeniu można powiedzieć, że pasywa odpowiadają na pytanie – czy majątek, który posiada gospodarstwo domowe jest jego własnością, czy też jest w kredycie, czy uzyskano go w wyniku w spadku, darowizny itp.
Zobowiązania to stosunek prawny, w którym jedna strona zwana wierzycielem (np. bank) może żądać od drugiej strony (zwanej dłużnikiem) świadczenia, które na nim spoczywa. W gospodarstwie domowym – zobowiązanie powstaje wówczas, gdy zachodzi różnica pomiędzy momentem zaistnienia obowiązku zapłaty a momentem jego zrealizowania. Każda wpłata za posiadany majątek pomniejsza pasywa w kapitałach obcych a powiększa pasywa w kapitałach własnych.
Analiza finansowa – narzędzie do optymalnego wykorzystania majątku, część analizy ekonomicznej, która zajmuje się oceną efektywności działalności, sytuacją majątkową i finansową. Przedstawia stan majątkowo – kapitałowy, wynik finansowy i ogólną sytuację finansową przedsiębiorstwa (gospodarstwa domowego). Przedmiotem analizy finansowej jest: efektywność gospodarowania, przychody, koszty, wynik finansowy, rentowność, płynność finansowa[1].
[1] Internetowy słownik pojęć ekonomicznych http://nocleguj.com/e-konomia.pl/slownik (wgląd 24. 06.19)