Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Misterium – średniowieczny gatunek dramatyczny o treści biblijnej, szczególnie pasyjnej, widowiska jasełkowe, szopki. Porusza głownie tematykę staro- i nowotestamentową. W XII – XIII wieku stały się autonomicznym widowiskiem cyklicznym, trwającym nieraz kilka dni. Odbywały się […]

Rodzaj utworu spopularyzowany w romantyzmie. Jego fundamentem jest przekonani, że niektórzy zmarli wracają na ziemię po śmierci, by pić krew żywych osób. Wierzono bowiem w regeneracyjną siłę krwi i możliwość zatrzymania dzięki niej śmierci. Mit […]

Opowieść w wyidealizowany sposób przekształcająca wydarzenia historyczne. Poczatkowo postrzegane jako zalążek danej zbiorowości. Bohaterowie mitu założycielskiego to herosi. Otacza ich kult, nie zawsze religijny. Są wzorami do naśladowania. Opowieść ilustruje podstawowe wartości danej grupy. Pełni […]

Jedna z form poezji religijnej. Jest daleko idącym przekształceniem typowej modlitwy lub całkiem dowolną , choć w tonacji błagalnej, wypowiedzią religijną, podporządkowaną regułom gatunku, do którego należy. Modlitwa poetycka, utwór poetycki, mający charakter bezpośredniego zwrotu […]

Krótki utwór dramatyczny. Oznacza utwór dramatyczny z jednym bohaterem. Jest to dzieło sceniczne wykonywany przez jednego aktora. Ma charakter monologu. Może mieć ukrytą strukturę dialogową, gdy bohater traktuje jak partnera nieobecną na scenie osobę lub […]

Mały, satyryczno-humorystyczny utwór dramatyczny, przeznaczony do wykonania na scenie. Podczas prezentacji wykorzystywane są zwroty do publiczności, będące odpowiedzią na jej reakcje. Często wykorzystywany w kabaretach.

Pojęcie odnosi się do literatury. Stanowi technikę budowy utworu. Realizuje się dzięki skojarzeniom. Jeden obraz wywołuje następny. Taki zabieg stosowany jest również w sztuce filmowej.

To jest bardzo trudny gatunek ta mowa noblowska. Nie każdy może ją uprawiać (Olga Tokarczuk).

Ważny element utworu Zadaniem jest oddanie nastroju utworu. Chodzi o uchwycenie ulotności chwili, zasugerowanie jej tonacji bez nazywania wprost.