„Lekcja” Wisławy Szymborskiej

  • Wiersz z 1962 roku, z tomu „Sól”.
  • Wg legendy władca  Gordios I ofiarował świątyni w Gordion wóz.
  • Posiadał on niezwykły węzeł łączący jarzmo i dyszel.
  • Ten, któremu uda się rozwiązać go miął zostać władcą Azji.
  • Wielu próbowało, ale nikomu się nie udało, aż do 333 roku p.n.e.
  • Wówczas to Aleksander Wielki przeciął węzeł mieczem.
  • W ten prosty sposób rozwiązał zagadkę „węzła gordyjskiego”.
  • Szymborska nawiązuje do tamtego historycznego wydarzenia.
  • Przedstawia też sytuację, kiedy to  Aleksander zwycięża, ale kosztem swoich rycerzy.
  • Historia jest wpleciona jako odpowiedzi na formy przypadków.
  • Nie jest to jednak tylko zabawa, jak pozornie się wydaje.
  • Szymborska zaprasza do pewnych przemyśleń , refleksji o człowieku.
  • To właśnie ta lekcja, kiedy każdy powinien powinien zastanowić się nad istotą człowieczeństwa, szacunkiem dla kultury, metodami podboju świata.

Kto co Król Alek­san­der kim czym mie­czem
prze­ci­na kogo co gor­dyj­ski wę­zeł.
Nie przy­szło to do gło­wy komu cze­mu ni­ko­mu.

Było stu fi­lo­zo­fów – ża­den nie roz­plą­tał
Nic dziw­ne­go, że te­raz kry­ją się po ką­tach.
Żoł­dac­two ich za bro­dy ła­pie,
za roz­trzę­sio­ne, siwe, ca­pie,
i bu­cha grom­ki kto co śmiech.

Dość. Spoj­rzał król spod pió­ro­pu­sza,
na ko­nia wsia­da, w dro­gę ru­sza.
A za nim w trąb trą­bie­niu, w bęb­nie­niu bę­ben­ków
kto co ar­mia zło­żo­na z kogo cze­go z wę­zeł­ków
na kogo co na bój.