Misterium

  • Misterium – średniowieczny gatunek dramatyczny o treści biblijnej, szczególnie pasyjnej, widowiska jasełkowe, szopki.
  • Porusza głownie tematykę staro- i nowotestamentową.
  • W XII – XIII wieku stały się autonomicznym widowiskiem cyklicznym, trwającym nieraz kilka dni.
  • Odbywały się na placach przykościelnych, a także rynkach miast.
  • Najpopularniejsze to te bożonarodzeniowe (o narodzeniu Chrystusa), a także pasyjne (o Męce Pańskiej) i rezurekcyjne (zmartwychwstaniu Chrystusa).
  • Niezwykle żywe i dynamiczne były formy inscenizacyjne misteriów.
  • W okresie reformacji gatunek stracił swą żywotność i następnie zanikł.
  • Jego pewne elementy pojawiły sie w ramach ludowych widowisk jasełkowych.
  • Właściwy misteriom jest język narodowy i wierszowana forma
  • W literaturze polskiej najpopularniejszym utworem misteryjnym jest „Historia o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim Mikołaja z Wilkowiecka”.