Piętak Stanisław

Stanisław Piętak

(3 sierpnia 1909, Wielowieś, Tarnobrzeg – 27 stycznia 1964, Warszawa)

Rodzina Piętaka obyta była z twórczością literacką. Ojciec przyszłego pisarza – Karol, był pisarzem-amatorem, stryj Franciszek publikował swoje poezje  jeszcze przed I wojną światową. Te rodzinne tradycje literackie i ludowe pisarstwo miały ogromny wpływ na rozwinięcie u Piętaka żywiołowego pędu do pisania, potrzeby uzewnętrznienia myśli, uczuć i doznań wyrażonych w literackiej formie.

Na drogę pisarską zawiedli Piętaka nie tylko poprzednicy z rodziny. Zaprowadziły go także wrodzone skłonności psychiczne.

Piętak debiutował w 1929 roku artykułem o Władysławie Orkanie, w czasopiśmie uniwersyteckiej młodzieży „Znicz”. Przebywał wówczas w Krakowie, gdzie wyjechał po zdaniu matury 29 września 1929 roku. W Krakowie utrzymywał się głównie z korepetycji, zdarzało się, że chodził głodny, często nie miał gdzie mieszkać. Popadał w stany depresji.

W Krakowie zetknął się z tamtejszym środowiskiem artystycznym. Związek z futurystami i awangardą był pierwszym stopniem przygody artystycznej. Trwały ślad w pamięci twórcy pozostawili z tych lat Julian Przyboś i Tadeusz Peiper.

W 1932 roku Piętak przerwał dalsze studia i powrócił do rodzinnej Wielowsi, w 1934 przeniósł się do Warszawy. Pomagał mu wówczas Józef Czechowicz. W stolicy Piętak pracował jako korektor w prasie młodzieżowej, a w latach 1936-1937 był urzędnikiem sekretariatu Związku Zawodowego Literatów. Pobyt w Warszawie był drugą przygodą intelektualną Piętaka, zdobywającego sławę pisarza.

W 1938 roku pisarz otrzymał Nagrodę Młodych Polskiej Akademii Literatury  za powieść „Młodość Jasia Kunefałą”. Pozycja ta zapoczątkowała tzw. cykl Kunefałowy, do którego należą:

  • „Białowiejskie noce” (1939),
  • „Nagi grom” (1947),
  • „Ucieczka z miejsc ukochanych” (1948).

Wybuch wojny zastał Piętaka w Wielowsi, w której spędził cały okres okupacji, a czas ten nie sprzyjał według pisarza twórczości literackiej. Po wojnie pisarz włączył się w nurt nowego życia. Pracował w Tarnobrzegu, Krakowie, aby w końcu osiąść w Łodzi, gdzie od 1945 roku do 1948 był prezesem Oddziału Wiejskiego ZLP, a następnie Oddziału Łódzkiego ZLP. Pracował także w redakcji tygodnika „Wieś”.

W 1956 roku przeniósł się do Warszawy i współpracował głownie z prasą ludową. Był i.in. stałym współpracownikiem „Orki”, a następnie „Tygodnika Kulturalnego”, w którym prowadził dział poezji. Udzielał się w pracach Zarządu Głównego ZLP.

Pisarz zginął śmiercią samobójczą 27 stycznia 1964 roku. Śmierć ujawniła dramat niełatwego życia pisarza, pełne kompleksów i zmagań z trudnym losem twórcy.