Wacław Potocki
(1625, Wola Łużańska – 9 sierpnia 1696, Łużna)
Jeden z głównych twórców barokowych w Polsce,
Poeta, epik, satyryk i moralista.
Przedstawiciel nurtu sarmackiego.
Pochodził ze średniozamożnej małopolskiej szlachty. Prowadził życie ziemiańskie w odziedziczonym po ojcu rodzinnym majątku Łużna.
Nie miał gruntownego wykształcenia, ale sam bardzo dużo się uczył.
Jako arianin kształcił się w duchu patriotyzmu i tolerancji religijnej. Jako innowierca nie mógł studiować, ale sam bardzo dużo się uczył.
Rzetelnie wypełniał obowiązki obywatela, udzielał się w sejmikach, zarządzał dobrami wiejskimi.
Przywiązany do tradycyjnych wzorów kultury szlacheckiej za największą wartość uznawał wolność i równość, patriotyzm , wiarę i rycerskość.
Sensu życia upatrywał w pracy i odpowiedzialności za rodzinę, naród, kraj.
Znał prawie na pamięć pismo święte i szukał w nim wzorów postępowania.
Jego życie ziemianina nie wyglądało na sielankę, przeżył wiele tragedii i problemów, stracił dwóch synów na wojnach, młodo zmarła też jedyna jego córka oraz dwoje wnuków.
Interesował się polityką, sprawował stanowiska:
- sędziego skarbowego,
- podstarosty bieckiego,
- sędziego grodzkiego bieckiego,
- podczaszego krakowskiego.
W swej poezji prezentował idee bliskie sarmatom, stosował koncept.
Tworzy fraszki, pieśni i dzieła epickie.
Wiersze Potockiego pisane są językiem niewyszukanym, ale żywym i obrazowym, świadczącym o dobrej znajomości polszczyzny i technicznych umiejętnościach uprawiania poezji.
Pisał wiele, ale jego utwory po raz pierwszy wydano dopiero w 1911 roku.
Najważniejsze z jego utworów to:
Wiersze
- „Nierządem Polska stoi”,
- „Pospolite ruszenie”,
- „Zbytki polskie”.
Fraszki
- „Ogród fraszek”,
- „Moralia”.
Epopeja
- „Transakcja wojny chocimskiej”.