Średniowiecze – architektura, malarstwo, rzeźba

  • Panowanie dwóch podstawowych stylów: romańskiego (sztuka romańska to X-XIII wiek, w Polsce XIV wiek) i gotyckiego (narodził się we Francji w połowie XII wieku i trwał do przełomu XV i XVI wieku)
  • Nazwa romański pochodzi od Rzymu.
Architektura romańska Architektura gotycka Malarstwo i rzeźba
  • Grube mury wznoszone ze starannie obrobionego kamienia, wąskie otwory na drzwi, małe okna, masywne wieże (ze względu na charakter obronny budowli),
  • Półokrągłe sklepienia kolebkowe,
  • Budowle o kształcie prostych brył, prostopadłościanów, walców, stożków, co dawało wrażenie budowli ogromnych, monumentalnych i ciężkich.
  • Budowle z cegły na planie krzyża,
  • Strzeliste wieże skierowane ku niebu, lekka sylwetka z przewagą pionowych linii,
  • Sklepienia krzyżowo-żebrowe wsparte na strzelistych filarach          i ostrych łukach,
  • Przestronne wnętrza budowli,
  • Duże okna witrażowe, doświetlające pomieszczenia.
  • Wizerunki świętych,
  • Przedstawienia alegoryczne,
  • Motywy z Nowego Testamentu (sceny męki i śmierci Chrystusa), piety (postać Marii opłakującej leżącego na jej kolanach Chrystusa))
  • Rzeźba wykorzystywana była do dekoracji nagrobków,
  • Powstały też grupy rzeźb (ołtarze),
  • Materiałem rzeźbiarskim było drewno, rzadziej kamień.

Najbardziej znane zabytki (twórcy)

  • Zespól katedralny w Pizzie,
  • Opactwo benedyktynów w Cluny,
  • Opactwo cystersów w Wąchocku,
  • Klasztor w Tyńcu
  • Płaskorzeźby na drzwiach katedry w Gnieźnie, przedstawiające żywot św. Wojciecha.
  • Katedra Notre-Dame w Paryżu,
  • Katedra w Kolonii,
  • Kościół Mariacki w Krakowie,
  • Zamek w Malborku,
  • Barbakan w Krakowie.
Znani twórcy:

  • Peter Parlel,
  • Claus Sluter,
  • Wit Stwosz.