Ślady obce w języku dają się zaobserwować od zarania dziejów naszego państwa, bowiem przyswajano sobe obce wzory, czemu sprzyjały kontakty gospodarcze, handlowe, polityczne, kulturalne.
WIEK X
|
Wpływy czeskie
|
- przetrwały do XVI wieku,
- np. hardy, fararz (proboszcz).
|
|
Wpływy łacińskie
|
- nasilały sie w wiekach późniejszych,
- np. kościół, abnio, msza, magister, forma.
|
WIEK XIII-XIV
|
Wpływy niemieckie
|
- w okresie kolonizacji miast objęły słownictwo związane z handlem, rękodzielnictwem, budownictwem i wojskowością,
- no. majster, warsztat, rynek, grunt, farba, zegar.
|
WIEK XVI-XVII
|
Wpływy włoskie
|
- pojawiły się dzięki kontaktom dworu polskiego z Włochami (przybycie Bony do Polski),
- dotyczyły głównie architektury, rzeźby, muzyki, literatury, życia dworskiego, strojow, ogrodów, kuchni,
- np. altana, sonet, sałata, kalafior
|
|
Wpływy rosyjskie, ukraińskie i białoruskie
|
- słowa z zakresu języka potocznego, rzemiosła wojennego, wojskowości, nazwy uprzęży, zbroi i obozowego żargonu żołnierskiego (nacechowane ujemnie),
- np. morda, wereda, serdak.
|
|
Wpływy tureckie
|
- wynik stosunków politycznych i handlowych,
- dotyczyły głównie nazw ubiorów,
- np. janczar, jasyr, dżuma, burka.
|
|
Wpływy węgierskie
|
- trafiły poprzez dwór króla Stefana Batorego,
- np. deresz , juhas, gazda, szałas.
|
WIEK XVI-XVIII
|
Wpływy łacińskie
|
- ponowne nasilenie wpływu łaciny w zakresie słownictwa specjalnego i abstrakcyjnego, nauk ścisłych i sztuk teatralnych,
- np. akta, mandat, metryka, organy, rejestr, cyrkiel, tryb, trybuna.
|
WIEK XVI-XIX
|
Wpływy francuskie
|
- silne oddziaływanie francuskiego w wielu dziedzinach życia, m. in. obyczajów dworskich, wojskowości, ceremoniału i budownictwa,
- np. fryzjer, bufet, biuro, bandaż.
|
WIEK XX
|
Wpływy angielskie
|
- zapożyczenia z języka angielskiego za pośrednictwem języka niemieckiego i francuskiego, w poprzednim wieku dotyczyły żeglarstwa, sportu i podróży,
- w XX wieku zakres się znacznie poszerzył, objął naukę, technike, politykę, przemysł, rozrywkę,, sport, gospodarstwo domowe,
- np. start, boks, stoper, dźokej, sztorm, weekend, biznes.
|
