Brak grafiki
O języku na języku

Zdanie bezpodmiotowe

Zdanie, w którym podmiot nie jest wyrażony i nie możemy się go domyślić ani na podstawie formy orzeczenia, ani na podstawie zdań poprzednich. Zdań bezpodmiotowych używa się kiedy jest mowa: o zjawiskach przyrody (np. Leje). […]

Brak grafiki
O języku na języku

Zdanie bezspójnikowe

To inaczej zdanie łączności bezpośredniej. Zdanie, które łączy się ze swym zdaniem nadrzędnym bezpośrednio, bez pomocy spójnika czy innego wskaźnika zespolenia. Przykład: Słońce już zaszło, ściemniło się, w domach zapaliły się światła.  

Brak grafiki
O języku na języku

Zdanie dwuczłonowe

Zdanie pojedyncze składające się z 2 członów, tj. podmiotu i orzeczenia. Przykłady: Słońce świeci. Bartek został lotnikiem. Mama gotuje. Wyścig się rozpoczął.

Brak grafiki
O języku na języku

Zdanie dwukrotnie złożone

Zdanie złożone, składające się z dwóch wypowiedzeń. Przykłady: Jak słońce wyszło zza gór, mgła opadła. Idąc do szkoły, spotkałem kilku kolegów.

Brak grafiki
O języku na języku

Zdanie eliptyczne

Z łaciny  = opuszczenie, wyrzutnia. Oznacza opuszczenie wyrazu, którego można się domyślić z szerokiego kontekstu. Pojawia się wówczas równoważnik zdania. Inaczej nazywane zdaniem z elipsą. PRZYKŁADY Spotkamy się na rogu Żeromskiego i Prostej. Poproszę „Echo […]

Brak grafiki
O języku na języku

Zdanie główne

W zdaniu wielokrotnie złożonym podrzędnie – zdanie nadrzędne, niezależne od pozostałych zdań składowych (które w przeciwieństwie do niego nazywamy zdaniami pobocznymi). Przykłady: Trudno podzielać opinię, że wszystko istnieje na świecie, by tylko człowiekowi uprzyjemniać dzień […]

Brak grafiki
O języku na języku

Zdanie jednokrotnie złożone

Zdanie złożone, które składa się z dwóch zdań pojedynczych. Przykłady: Wieczór był ciepły, więc wybrałem się na spacerr. Nie poszedłem do szkoły, ponieważ bolało mnie gardlo. Jaki pan, taki kram.  

Brak grafiki
O języku na języku

Zdanie nadrzędne

W zdaniu złożonym podrzędnie takie zdanie, od którego zależy zdanie (lub zdania) podrzędne. Zdanie nadrzędne w stosunku do jednego zdania, może być podrzędne w stosunku do innego, zależnie od związku, w jakim je rozpatrujemy. Terminami […]

Brak grafiki
O języku na języku

Zdanie nierozwinięte

Inaczej zdanie proste. Zdanie, w którym występują tylko główne części zdania (podmiot i orzeczenie0 bez określeń.   Przykłady: Wazon stoi. Kwiaty pachną. Samolot ląduje. Pies szczeka.

Brak grafiki
O języku na języku

Zdanie niezależne

Zdanie nadrzędne w zdaniu złożonym podrzędnie w przeciwieństwie do zdania zależnego, którym jest zdanie podrzędne. Niezależne jest każde ze zdań pojedynczych, wchodzących w skład zdania złożonego współrzędnie. Terminy „zdanie zależne” i „zdanie niezależne’  określają rolę […]