- Ziemie Rzeczypospolitej wcielone do Imperium Rosyjskiego.
- Był to wynik 3 rozbiorów Polski (1772, 1793, 1795).
- Obejmował 81% dawnej Rzeczypospolitej, czyli ziemie litewsko-ruskie ora rdzenne ziemie polskie.
- Na części terytorium zaboru rosyjskiego utworzono Królestwo Polskie.
- Straciło ono jednak autonomię po przegranych powstaniach narodowych:
- listopadowym (1830),
- styczniowym (1863).