Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Złota legenda”

Najsłynniejszy zbiór średniowiecznych żywotów świętych. „Złota legenda” to łacińska „Legenda aurea”. Stanowi zbiór opowieści hagiograficznych. Datowana jest na 1255 lub 1266 rok. Jej autorem był dominikanin Jakub de Voragine. Kodeksy rękopiśmienne z tekstem utworu należą […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Złoty kubek” Teofila Lenartowicza

Wiersz oparty jest na motywach ludowych pieśni okolicznościowych. Zawiera opisy przyrody, narrację o niezwykłym zdarzeniu i refleksję nad ludzkim losem. Tytuł utworu to symbol marzeń chłopca sieroty. Są też jego wspomnienia o zmarłej matce i […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Znaczy Kapitan” Karol Olgierd Borchardt

Przykład utworu wspomnieniowego, autobiograficznego. Wydany został w 1960 roku. Cechy stylu: lekki, gawędziarski, pełen ironii i humoru. Zakres treściowy: morze, żegluga, życie marynarzy, tradycje morskie, humor, etyka zawodowa Książka stanowi zbiór wspomnień Karola Olgierda Borchardta, […]

Czy tu - czy tam - czytam!

„Znaczy Kapitan” Karol Olgierd Borchardt

„Znaczy Kapitan” Karola Olgierda Borchardta to klasyka polskiej literatury marynistycznej i jedna z najbardziej cenionych książek o morzu. Tworzą te pozycję opowiadania oparte na doświadczeniach autora. Tytułowy kapitan był oficerem marynarki handlowej. Centralna postać kapitana jest […]

Czy tu - czy tam - czytam!

„Żołnierz biedaczysko”

Anonimowa piosenka, prawdopodobnie pochodząca z Kresów. Opowiada o tragicznym losie żołnierza i jego najbliższych. Niektóre źródła mówią o pochodzeniu utworu z okolic Łodzi, ale prawdopodobne wiążą to ze śpiewnikiem wydanym w tym mieście. Zmarł biedaczysko […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Żołnierz polski” Władysława Broniewskiego

Utwór z gatunku patriotycznej liryki opisowej. Stanowi nawiązanie do starej pieśni ludowo-żołnierskiej. Tematem wiersza jest wojna. Stanowi nawiązanie do starej pieśni ludowo-żołnierskiej „Idzie żołnierz borem, lasem”. Zostały w nim wykorzystane motywy żołnierza-tułacza oraz wędrówki, bezdomności […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Żółw i mysz” Ignacego Krasickiego

Gatunkowo utwór jest bajka. Składa się z czterech trzynastoosobowych wersów. Występują rymy żeńskie, parzyste. Poeta zastosował zabieg kontrastu. Przedstawia historię myszy ubolewającej nad losem żółwia. Mysz żałuje go stwierdzając, że jest mu niewygodnie w skorupie. […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Żona modna” – satyra Ignacego Krasickiego

Tematem utworu są kłopoty szlachcica, który ożenił się „modną” kobietą. Żona modna – utwór z pogranicza epiki i liryki, satyra napisana w formie dialogu dwóch szlachciców, którzy rozmawiają na temat niedawnego ożenku jednego z nich. […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Żona modna” [jako satyra]

Cechy satyry na przykładzie utworu Ignacego Krasickiego: utwór wierszowany, napisany wierszem ciągłym (stychicznym), trzynastozgłoskowcem z rymami parzystymi, żeńskimi, dokładnymi, dłuższy utwór, gdzie bohaterami są jedynie ludzie, często występują w nim dialogi. realizuje cele dydaktyczne, ośmiesza […]

Brak grafiki
Czy tu - czy tam - czytam!

„Zostawcie nas” Tadeusza Różewicza

Kolejny  z utworów wojennych. Utwór powstał 10 lat po wojnie, pochodzi ze zbioru „Poemat otwarty z lat 1955–1957”. Poeta apeluje „Zostawcie nas i zapomnijcie o nas”. Podmiot występuje w pierwszej osobie liczby mnogiej (strofy pierwsza, […]