Rodzaje i gatunki literackie, poetyka

Odmiana pieśni, która wyróżnia się beztroskim i radosnym nastrojem, wynikających z przebywania w gronie życzliwych, miłych ludzi.

Główny gatunek literatury ludowej. Istnieje w połączeniu z muzyką. Charakteryzuje sie stroficzną budową, przedstawianiem schematycznych sytuacji, paralelizmami i powtórzeniami. W polskim folklorze dominują pieśni liryczne.

Wyjątkowo często uprawiana odmiana pieśni. Utwór o tematyce erotyczno-miłosnej.

Odmiana pieśni. Tworzona na cześć wielkich bohaterów albo w celu upamiętnienia znaczących wydarzeń. Przykład: M. Sęp-Sarzyński, „Pieśń Stefanowi Batoremu królowi polskiemu”.

Odmiana pieśni zbliżona do modlitwy. Silnie związana z muzyką i obrzędami konkretnej religii. Do odmian pieśni religijnej należą: chorał gregoriański, chorał protestancki, hymny, psalmy, antyfony.

Utwory literackie lub muzyczne. Stanowić  mogą rodzaj modlitw poetyckich w intencji ojczyzny. Dedykowane są ojczyźnie, tej dużej i małej (ziemi rodzinnej, wspólnocie). Występują w różnych obiegach (oficjalnym, szkolnym czy rodzinnym). Autorami poetyckich pieśni byli wybitni […]

Piosenka, krótki utwór poetycki, słowno-muzyczny, zazwyczaj podzielony na strofy, z wyodrębnionym refrenem, przeznaczony do śpiewania, podporządkowany funkcjom muzycznym, melodyjny i zrytmizowany. Walor śpiewności  zapewnia: regularność konstrukcji wersów, rozkład akcentów w wersach, obecność rymów, występowanie paralelizmów […]

Utwór żałobny. Wyraża ból z powodu czyjejś śmierci. Inaczej epicedium, lamemt, tren, żale.

Podanie – opowieść ludowa, o charakterze fantastycznym, której podstawę stanowią przekazy ustne. Zmyślona, fikcyjna, choć nawiązująca  do postaci i wydarzeń w taki sposób, że trudność sprawia oddzielenie faktów od fantazji. Związane z określonym ścisłe miejscem […]

Przekazywana z pokolenia na pokolenie opowieść o wydarzeniach, miejscach i postaciach. Dotyczy wydarzeń historycznych lub legendarnych, którym przypisuje się istotne znaczenie. Związane są lokalnie z różnymi regionami i wydarzeniami. Wyróżnia się podania historyczne, lokalne, etymologiczne […]