Epoki

Rozprzestrzenianiu się nowych idei sprzyjał znacząco wynalazek druku, który był dziełem  niemieckiego złotnika Johannesa Gutenberga w połowie XV wieku ( około 1476). To własnie Gutenberg zaproponował nowy sposób konstruowania czcionek oraz ich składania. Czcionki, dotychczas  […]

Bank Wynalazek włoski. Oznacza ławę, na której dokonywano rozliczeń. Banki powstawały w północnej części Włoch (np. Mediolanie, Geniu, Florencji). Funduszami papieskimi zarządzali od XIII wieku florenccy bankierzy. Bili złotą monetę (floren). Usługi bankierskie umożliwiały obrót […]

Wiek XIX to czas zmian i wynalazków, zmieniających życie całych społeczeństw: wykorzystanie pary wodnej, co stało się bodźcem do ewolucji przemysłowej, szerokie zastosowanie węgla kamiennego jako paliwa (dzisiejsza zmora! smog!), pierwszy parowóz (1804), pierwsza linia […]

Pojęcie stosowane przez teoretyków literatury. Funkcjonuje już od XVII wieku. Oznacza wewnętrzną, niepoddaną rozumowi siłę twórczą. Ma ona moc odsłaniania porządku świata. Nazywana jest też „królową zdolności”.

Symbolizm to klucz do rzeczywistości trudnej dla ludzkiego poznania, wyróżniki (składowe) to: wieloznaczność, kreowanie niedomówień, tworzenie nastroju, sugerowanie, baśniowe obrazowanie, alegoria, metafory.

Swoisty typ wypowiedzi literackiej. Charakterystyczny m. in. dla liryki romantycznej kształtowanej na zasadzie zwierzeń w ramach monologu lirycznego. W bardziej dosłownym rozumieniu tego pojęcia wyznanie jest jedną z odmian literackiej autobiografii. Pierwowzorem tego typu utworu […]

Twórcy renesansowi tworzyli wzorce osobowe, które wiązały się z ich doświadczeniami osobistymi. Jan Kochanowski był w swoim życiu żakiem, dworzaninem (sekretarzem królewskim), ziemianinem, ale zawsze także humanistą, poetą i patriotą. Poeta opisał te liczne zajęcia […]

Literatura wykształciła dwa wzorce osobowe świętych: Święty asceta, który rezygnuje z majątku, a żyjąc w ubóstwie znosi wszelkie upokorzenia i męki w imię miłości do Boga, Święty bojownik, który z niewiernymi walczy w obronie wiary […]

Najbardziej znane utwory romantyczne to: „Reduta Ordona”, „Śmierć pułkownika”, „Sowiński w okopach Woli”, cykl „Pieśni Janusza”. To na nich opierały się polskie stereotypy patriotyzmu wpajane wielu pokoleniom młodzieży. S a to wzorce ukazujące piękną i […]

Granice tej epoki ustaliła historia 1918-1939. Epoka stosunkowo krótka,ale bogata w wydarzenia historyczne, literackie, filozoficzne i artystyczne. I wojna światowa odcisnęła się na psychice i życiu  ludzi, a jej skutki na dalszej historii świata, są to […]