Brak grafiki
Epoki

Wieś i ludowe obyczaje w literaturze

Temat wsi i obyczajów ludowych zawitał do literatury powszechnej już w starożytności. W polskiej literaturze pojawił się w okresie renesansu, kiedy to Jan Kochanowski i Mikołaj Rej pokazywali wyidealizowany obraz wsi. W epoce romantyzmu obraz […]

Brak grafiki
Epoki

Wieszcz – słowo o szczególnym znaczeniu w okresie romantyzmu

Wieszcz to poeta natchniony, nawet prorok, słowo to zyskało na znaczeniu właśnie w okresie polskiego romantyzmu. To właśnie wówczas przypisywano szczególna rolę wybitnym twórcom, oczekując od nich „wybawienia” kraju. Uważano bowiem, że posiedli nadzwyczajną zdolność […]

Brak grafiki
Epoki

Winkelriedyzm

Winkelriedyzm, idea stworzona przez J. Słowackiego w „Kordianie”. Postawa poświęcenia w walce, oddania własnego życia  dla ocalenia innych. Pojęcie stworzone od nazwiska rycerza szwajcarskiego Arnolda Winklerieda. Ten bohater narodowy obronił Szwajcarów przed Austriakami, oddając własne […]

Brak grafiki
Epoki

Witalizm

Koncepcja naukowa i filozoficzna. Nadaje kierunek i celowość wszystkim procesom biologicznym. Siła żywotna, w znaczeniu potocznym. Poczucie zachwytu nad życiem samym w sobie. Jest to optymizm  wyrażany w sposób emocjonalny, często żywiołowy.

Brak grafiki
Epoki

Wizyjność [wizjonerstwo]

Jedna z cech literatury romantycznej. Bohater często jest obdarzony możliwością doznawania wizji, czyli zobaczenia czegoś nierealnego, ponadzmysłowego. Często jest to wizja rewolucji, piekła czy końca swiata. Wizyjny charakter mają: fragmenty „Kordiana” J. Słowackiego, „Nie-Boskiej komedii” […]

Epoki

Wojna jako temat i motyw w prozie polskiej

Okres faszyzmu w Europie został nazwany “epoką pieców” lub “czasami pogardy”. Druga nazwa pochodzi od tytułu powieści Andre’a Malraux. Różne były sposoby pisania o czasach wojny: konwencja behawiorystyczna: “Opowiadania” Borowskiego, “Medaliony” Nałkowskiej, literacki reportaż: “Zdążyć przed Panem […]

Brak grafiki
Epoki

Wolterianizm

Kierunek filozoficzny. Postawa światopoglądowo-literacka nawiązująca do utworów wybitnego przedstawiciela francuskiego oświecenia. Jego nazwa pochodzi od francuskiego myśliciela Voltaire, po polsku Woltera, właśc. François-Marie Aroueta. Oznaczał racjonalne podejście  do życia, nieufność i krytycyzm wobec doktryn religijnych, […]

Epoki

Women liberation movement [ruch wyzwolenia kobiet]

Bardzo popularny w krajach anglosaskich w latach 60. i 70. XX wieku feministyczny ruch kobiecy. Zwłaszcza w USA zaowocował literaturą uprawianą przez pisarki występujące w swych powieściach w obronie faktycznego równouprawnienia kobiet. Niektóre autorki tego […]

Brak grafiki
Epoki

Wpływ Adama Mickiewicza na polską literaturę

Adam Mickiewicz to postać szczególna w naszej literaturze. Wszystkie jego dzieła są chyba najbardziej znanymi z grupy wielkich wieszczów. Jest tak chyba dlatego, że bezspornie utworów tych jest najwięcej w szkolnych podręcznikach. To prawda, że […]

Brak grafiki
Epoki

Wstęp do filozofii

WSTĘP DO  FILOZOFII Pojęcie filozofii i jej, pochodzenie Słowo filozofia p0chodzi z. języka greckiego. Składa się ono z czasownika  filein = kochać i rzeczownika sofia = mądrość. Stąd filozofia etymologicznie oznacza „umiłowanie mądrości”. Słowo filozofia pochodzi […]