Brak grafiki
O języku na języku

Dublet

Jedna z dwóch synonimicznych i pokrewnych formacji słowotwórczych, np. pojazd i wehikuł, okulary i binokle, Jedna z obocznych form wyrazu o jednakowym znaczeniu, istniejąca nieobowiązująco, pozostawiona do wyboru, np. karabina – karabinu.

Brak grafiki
O języku na języku

Formant (przyrostek, przedrostek)

Należy przypomnieć, że najmniejsza, niepodzielna (w niektórych przypadkach istnieje możliwość podziału)część podstawy słowotwórczej to rdzeń. Formant to cząstka dodana do podstawy słowotwórczej i tworząca wraz z nią wyraz pochodny. Formantem może być: przyrostek, np. dom […]

Brak grafiki
O języku na języku

Intensivum

Wyraz pochodny, który podkreśla natężenie cechy nazywanej przez wyraz podstawowy. Przykład: malusieńki -mały, samochodzik – samochód, autko – auto.

Brak grafiki
O języku na języku

Językowe skutki globalizacji

Globalizacja to  procesy łączące państwa, społeczeństwa gospodarki i kultury, czego efektem jest tworzenie się światowej jedności. Hasło „globalizacja” pojawiło się w polskich słownikach w 2003 roku. Komunikacji językowej nie można zamknąć w ramach jednego języka, […]

Brak grafiki
O języku na języku

Kategoria słowotwórcza

Kategoria słowotwórcza to klasa wyrazów pochodnych, reprezentujących różne typy słowotwórcze, mających jednakowe znaczenie, np. rzeczowniki nauczyciel, badacz, lekarz, kierownik, rybak, wędkarz – mimo różnic znaczeniowych i innych formantów, posiadają to samo znaczenie strukturalne. Stanowią kategorię […]

Brak grafiki
O języku na języku

Kompozycja

W znaczeniu gramatycznym tworzenie nowych wyrazów drogą łączenia dwóch (lub więcej0 tematów wyrazowych w jedną formalną i znaczeniową całość. Łączenie może następować:   bez użycia afiksu (np. noc-leg), z zastosowaniem elementu łączącego (np. list-o-nosz), z […]

Brak grafiki
O języku na języku

Leksykalizacja

Proces językowy polegający na tym, że przejrzysta pod względem budowy słowotwórczej forma rozluźnia swój związek z wyrazem podstawowym, od którego pochodzi i przekształca się w wyraz jednolity, pełniący swą funkcję znaczeniową niezależnie od swych składników […]

Brak grafiki
O języku na języku

Morfem

Najmniejsza , znaczeniowo niepodzielna cząstka wyrazu. Wyznacza albo jego znaczenie, albo stosunki gramatyczne, które dany wyraz uwzględnia. Rozróżnia się: morfem główny, czyli rdzeń, z którym się wiąże podstawowe znaczenie danego wyrazu, morfemy poboczne, czyli afiksy […]

Brak grafiki
O języku na języku

Morfemy fleksyjne

Morfemy, za pomocą których tworzy się formy fleksyjne wyrazów. W języku polskim morfemami fleksyjnymi sa najczęściej sufiksy, które łączą się z tematem fleksyjnym wyrazu (np. dom-ów). W niektórych formach fleksyjnych czasowników i w związkach składniowych […]