Brak grafiki
Epoki

Sztuka użytkowa przełomu XIX i XX wieku

Zaczęła odgrywać znaczącą rolę w codziennym funkcjonowaniu społeczeństw. Artyści starali się nadać swoim dziełom wyrafinowaną (finezyjną formę). Nawet najbardziej banalne przedmioty morały niesamowity formę. Dotyczyło to wszelkich przedmiotów, m. in. firanek, łyżek, mebli czy sztućców.

Brak grafiki
Epoki

Sztuka w czasach Ludwika XIV

Ludwik XIV panował 72 lata, nazywany był Królem Słońce, sprawował rządy absolutne nad najliczniejszym wówczas narodem w Europie. Czas jego panowania  to okres bezprecedensowej świetności wszystkich niemal dziedzin sztuki, od literatury, poprzez malarstwo, architekturę i […]

Brak grafiki
Epoki

Sztuka zaangażowana

Sztuka zaangażowana to sztuka o charakterze perswazyjnym. Przybiera nieraz postać tendencyjną, niekiedy propagandową. Agituje lub nakłania do czegoś, zrobienia czy zachowania. Służy określonym ideom lub przekonaniom pozaartystycznym. Zwykle wykorzystuje uproszczenia w obrazowaniu świata. Podkreśla różnice […]

Brak grafiki
Epoki

Sztuki wyzwolone [artes liberales]

Siedem wywodzących się z antyku dyscyplin wiedzy. Przedmioty objęte programem szkolnym. Uczono ich w szkołach średniowiecznych Europy, ale także w starożytnym Rzymie. Zaliczano do nich: gramatykę, retorykę, dialektykę (nauczane na niższym poziomie). Na wyższym uczono: […]

Brak grafiki
Epoki

Tajemnice człowieka w literaturze drugiej połowy XIX wieku

Literatura europejska drugiej połowy XIX wieku sięgnęła do najbardziej mrocznych i tajemniczych zakamarków ludzkiej duszy. Człowieka zaczęto traktować jako istotę biologiczną, wolną od nakazów moralnych. Uważano bowiem, że zasady etyczne są wytworem kultury i nie […]

Epoki

Tatry w literaturze

Góry zawsze były wdzięcznym tematem dla artystów. Uroki Krymu pokazywał Adam Mickiewicz, Słowacki – zachwycał się Alpami. Piękno Tatr odkrywał romantyk Seweryn Goszczyński, który stworzył „Dziennik podroży do Tatrów” (1832), obrazujący dziką i wspaniałą przyrodę, […]

Brak grafiki
Epoki

Teksty kultury

Teksty kultury to powieści, opowiadania, wiersze, a także artykuły w gazetach, instrukcje, przepisy, tabele, notatki, wykresy. To także dzieła sztuki oglądane na wystawach, ekspozycjach muzealnych, różne zabytki, słuchowiska i audycje radiowe, przedstawienia teatralne i filmy, […]

Brak grafiki
Epoki

Teksty romantyczne w utworach pozytywistycznych

Pozytywiści wprowadzali do swych utworów romantyczne teksty. Przykłady to: Nowela „Latarnik” Henryka Sienkiewicza, Skawiński uzmysławia sobie , że jest Polakiem pod wpływem „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Powieść „Syzyfowe prace” Stefana Żeromskiego,gdzie recytowana na lekcji „Reduta […]

Brak grafiki
Epoki

Temat wiejski w literaturze

Wieś stanowiła zawsze ważny temat polskiej literatury. Kultura polska była w dużej mierze kulturą agrarną, miasta odrywały w niej stosunkowo niewielką rolę. Dawna literatura polska sławiła ideał ziemiańskiego życia. Romantyzm rozbudził zainteresowanie folklorem jako źródłem […]

Brak grafiki
Epoki

Tematy literatury pozytywistycznej

Praca “Lalka”, “Nad Niemnem” (postulat pracy organicznej), “Marta”, “Emancypantki” (praca kobiet), “Szkice węglem” (praca u podstaw). Ojczyzna (mit powstań) Nad Niemnem” (mogiła powstańców” i wspomnienie powstania jako czas i miejsce sacrum), “Rota”, “Lalka” (wątek powstańczy […]