Brak grafiki
O języku na języku

Norma wzorcowa

Jedna z norm (obok użytkowej)  wyróżnianych we współczesnej polszczyźnie. Norma wzorcowa jest zgodna z tradycją językową i regułami gramatyki. Przestrzegana jest przez świadomych użytkowników języka, osoby, dla których język stanowi wartość, a nie jedynie narzędzie […]

Brak grafiki
O języku na języku

O stylizacjach słów kilka

Stylizacja to wykorzystanie określonych zabiegów językowych służących naśladowaniu określonego stylu. Ważny w stylizacji jest dobór najbardziej charakterystycznych do naśladowanego stylu środków i umiejętne ich zastosowanie. Wyróżniamy: stylizację biblijną, czyli naśladownictwo stylu biblijnego, archaizację, powrót do […]

Brak grafiki
O języku na języku

Obrazowość utworu literackiego

Elementy obrazowości utworu: plastyka (kształt) w opisach scen zbiorowych, np. uczty, bitwy, narady, turnieje, kolorystyka, barwa, w opisach bezkształtnych, np. wschód czy zachód słońca, noc, świt, obrazowość słuchowa (elementy akustyczne), wyrazy dźwiękonaśladowcze w opisach, np. […]

Brak grafiki
O języku na języku

Obszary zainteresowania stylistyki językoznawczej

Stylistyka językoznawcza wyróżnia: język narodowy, język ogólny w odmianie mówionej i pisanej, język regionalny razem z dialektami i gwarami wiejskimi, gwary miejskie, żargony w regionalnych odmuianach.

Brak grafiki
O języku na języku

Oddziaływanie na wolę

Nakłanianie do jakiegoś stanowiska. Wykorzystanie postaw, z którym słuchacz może się utożsamiać, np. tak postępują patrioci. Niekiedy jest to odwołanie się do postaw, z którym słuchacz nie chce być utożsamiany, np. czy chcesz być postrzegany […]

Brak grafiki
O języku na języku

Odmiany języka ogólnopolskiego

Odmianami języka ogólnopolskiego są: dialekty, czyli regionalne odmiany języka, które różnią się miedzy sobą cechami fonetycznymi, składniowymi i słownikowymi, gwary ludowe, które wyodrębniły się z poszczególnych dialektów na pewnym obszarze terytorialnym (np. ośrodek administracyjny czy […]

Brak grafiki
O języku na języku

Odwołanie się do autorytetu

Chwyt erystyczny (erystyka – sztuka doprowadzania sporów do korzystnego rozwiązania bez względu na prawdę materialną). Przywołanie w dyskusji sądu osób uznawanych za autorytety w społeczeństwie. Jest to rodzaj zastąpienia merytorycznej wiedzy w celu dowiedzenia swej […]

Brak grafiki
O języku na języku

Odwracanie kierunku dowodzenia

Chwyt erystyczny (erystyka – sztuka doprowadzania sporów do korzystnego rozwiązania bez względu na prawdę materialną). Potoczne „odwracanie kota ogonem”. Przyklad: zarzut nielegalnych działąń zarejestrowanych przez podsłuch – przeciwstawienie zarzut nielegalności podsłuchu.

Brak grafiki
Stylistyka, język jako narzędzie porozumiewania się

Opinia

Opinia to przekonanie, sąd, mniemanie na jakiś temat, pogląd na daną sprawę, stwierdzenie zawierające ocenę, wartościowanie. Opinie mogą być: pozytywne, nieprzychylne, sprzeczne, kontrowersyjne, błędne, obiegowe, powszechne, podzielane przez całe społeczeństwo. Nie mogą natomiast być potoczne […]

Brak grafiki
O języku na języku

Ortoepia

Nauka poprawnego mówienia, poprawne wysławianie się. W szerszym znaczeniu nauka o poprawnym użyciu wyrazów i form językowych. Poprawność języka w sposobie wymawiania wymawiania wyrazów i ich pisania. Poprawność w budowie, odmianie i znaczeniu oraz składni […]