Brak grafiki
O języku na języku

Gwary zawodowe

Najliczniejsza grupa gwar środowiskowych. Obejmuje gwary poszczególnych grup zawodowych. Służą przede wszystkim uzupełnianie zasobu nazw języka ogólnonarodowego terminami wyspecjalizowanymi, potrzebnymi w pracy. Na słownictwo tych gwar składają się terminy specjalne oraz wyrażenia języka potocznego danej […]

Brak grafiki
Stylistyka, język jako narzędzie porozumiewania się

Hermeneutyczne koło

Jedna z technik interpretacyjnych. Polega na wyjaśnianiu tekstu za zasadzie przechodzenia od szczegółu do ogółu (i vice versa). Wiedza o całym utworze odsyła badacza do fragmentów dzieła, od których ponownie przechodzi się do całości. Metodą […]

Brak grafiki
O języku na języku

Historia języka polskiego

Gramatyka historyczna (diachroniczna) obejmuje swoimi badaniami język polski od najdawniejszych czasów, starając sie odtworzyć polski system językowy.Wyszczególnienie Wyszczególnienie Wiek XV Traktat Jakuba Parkoszowica początkuje pierwsze zapisy form gramatycznych 1568 Pierwsza gramatyka j. polskiego , napisana […]

Brak grafiki
O języku na języku

Indywidualizacja języka

Indywidualizacja języka to zabieg polegający na wyposażeniu  postaci, najczęściej literackiej, w charakterystyczne tylko dla niej cechy wypowiedzi językowej. W takim przypadku styl określa, kim jest dana postać.

O języku na języku

Innowacje językowe

Innowacja językowa to każdy nowy element językowy, który pojawia się w tekście, normie lub systemie. Jest to po prostu nowy sposób wymawiania np. pewnej głoski  lub połączenia głosek. Inowacją jest także nowy sposób akcentowania wyrazu, […]

Brak grafiki
O języku na języku

Innowacje słownikowe

Słownictwo jest „najruchliwszą”, najmniej ustabilizowaną dziedziną języka. Zmiany słownikowe różnią sie zasadniczo od przeobrażeń gramatycznych. Wywołuję je na ogół bodźce zewnętrzne (społeczne, gospodarcze), w znacznie zaś mniejszym stopniu decydują o nich czynniki wewnątrzsystemowe. Rozwój słownictwa […]

Brak grafiki
O języku na języku

Integracja językowa

Integracja językowa polega na scalaniu dialektów w jeden wspólny język jako język ogólnonarodowy. W taki sposób powstała większośc języków narodowych, także i nasz język ojczysty. Uznaje się znacząca rolę drukarstwa polskiego na tym polu. Współcześnie  […]

Brak grafiki
O języku na języku

Intencja komunikacyjna

Cel wypowiedzi, zawierający intencje nadawcy w stosunku do treści wypowiedzi lub do odbiorcy (np. pytanie, ocenianie, prośba, nakaz). Może być ukryta i niezgodna z powierzchniowym sensem zdania.

Brak grafiki
O języku na języku

Intencja komunikatywna

Sens nadany wypowiedzi. Ilustruje stosunek mówiącego do jej treści. Intencja może być ukryta , a nieraz niezgodna z powierzchniowym sensem zdania.

Brak grafiki
O języku na języku

Internacjonalizm

W językoznawstwie wyraz zapożyczony do wielu języków. Internacjonalizmami są zapożyczane przez różne języki terminy techniczne, lekarskie gramatyczne, chemiczne  itd. Zapożyczane internacjonalizmy dostosowują sie w formie do systemu danego języka. Przykłady: radio, sputnik, telefon, gramatyka, deklinacja.