Brak grafiki
Fonetyka

Charakterystyka samogłosek

Cechami artykulacyjnymi samogłosek, dzięki którym rozróżniamy je i rozpoznajemy, są: położenie języka w jamie ustnej, układ warg, położenie podniebienia miękkiego. Przy artykulacji samogłosek język wykonuje ruchy w kierunku poziomym i pionowym, zajmują właściwą pozycję dla […]

Brak grafiki
Fonetyka

Depalatalizacja

Utrata miękkości spółgłoski będąca wynikiem ruchu narządów mowy przy jej wymawianiu. Przykłady: dawne spółgłoski miękkie wargowe: b’,p’f’,m’w’ zatraciły z czasem miękkość w wygłosie wyrazu: gołąb mimo gołębia, karp mimo karpia, staw obok w stawie.

Brak grafiki
Fonetyka

Desymilacja

Zjawisko fonetyczne. Polega na tym, że z dwóch głosek identycznych, pozostających w bliskim sąsiedztwie, jedna ulega zmianie. Np. formy gwarowe rzeczowników typu: rula – zamiast rura, leworwer – zamiast rewolwer.

Brak grafiki
Fonetyka

Dwuznak

Znak podwójny. Składa się z dwóch elementów, w szczególności polaczenie dwóch liter oznaczających jedną głoskę, np. cz, dz, ch, rz, sz. 

Brak grafiki
Fonetyka

Dyftong

Dwugłoska, połączenie dwóch samogłosek, z których jedną jest niesylabiczna, tzn. nie tworzy sylaby, np. au-tor, pau-za, Eu-geniusz. Przy dzieleniu wyrazów na sylaby i przy przenoszeniu części wyrazu do następnego wiersza tekstu dyftong nie może być […]

Brak grafiki
Fonetyka

Dystynktywna cecha głoski

Cecha konkretnego dźwięku ludzkiej mowy, za pomocą której jest on odróżniany od innych dźwięków. Powoduje jednocześnie odróżnienie poszczególnych wyrazów i ich form gramatycznych. W języku polskim np.  trzy wyrazy tur, wór  i wiór różnią się […]

Brak grafiki
Fonetyka

Dźwięki mowy

Dźwięki mowy to głoski, najmniejsze cząstki wyrazu, które słyszymy i mówimy, powtarzające się w toku mowy. Głoski różnią się względem siebie cechami artykulacyjnymi i akustycznymi, a powstają na skutek pracy (ruchu) narządów mowy, kształtujących strumień […]

Brak grafiki
Fonetyka

Elizja

Elizja to inaczej wyrzutnia. Polega na opuszczeniu w mowie lub piśmie końcowej samogłoski lub spółgłoski wyrazu przed samogłoską początkową następnego wyrazu oraz samogłoski nieakcentowanej w wyrazie. W miejsce samogłoski, która przestała być wymawiana używa się […]

Brak grafiki
Fonetyka

Fonacja

Wymawianie dźwięków mowy za pomocą ruchów artykulacyjnych, wydawanie głosu przez człowieka.

Brak grafiki
Fonetyka

Fonetyka

Fonetyka- głosownia, dział nauki zajmujący się badaniem i porównywaniem właściwości najmniejszych cząstek dźwięków mowy, czyli głosek- ich powstawania, wymawiania, słyszenia. Fonetyka zajmuje się również połączeniami głosek oraz akcentem, pauzą, intonacją, iloczasem. Fonetykę dzielimy na opisową […]