Epoki

Mesjanizm to koncepcja o charakterze religijnym, stworzona przez starożytnych Żydów podczas utraty przez nich niepodległości. Jej celem było uzasadnienie oczekiwania na króla wybawcę (mesjasza), który przyniesie Izraelitom wolność. Tę koncepcję przyjęli także chrześcijanie, wskazując jako […]

Fredro Aleksander (1793-1876) za życia doceniony, mógł oglądać własne sztuki na scenie, wystawiały je teatry we Lwowie, Warszawie, Krakowie, Wilnie, humorystyczna treść utworów nie budziła zastrzeżeń zaborców, niektórzy krytycy literatury ukuli wobec utworów Fredry termin […]

Teoretycznie, romantyzm w literaturze rozpoczął się w momencie publikacji przez K. Brodzińskiego broszury „O romantyczności i klasyczności, tudzież o duchu poezji polskiej” (1818). Zainicjowało to spór ideologiczny z klasykami na temat kształtu poezji i jej […]

W latach 1768-1772 szlachta wystąpiła przeciw królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu w obronie wiary i wolności. Bunt rozpoczął się w miejscowości Bar, nazwano konfederacją barską. Na skutek interwencji wojsk rosyjskich ten sprzeciw szlachty przerodził się w […]

Pierwsza drukarnia w Krakowie – 1473 r. wydanie Kalendarza astronomicznego na rok 1474. Kraków ośrodkiem drukarstwa Florian Ungler w 1513 roku wydał pierwszą polską książkę Raj duszny, Jan Haller, drukarz i papiernik wydał Statuty Jana […]

Koniec XIX wieku wywoływał w ludziach wiele obaw, a nawet silnych lęków. Wcześniejszy, demonstrowany przez prawie cały wiek, optymizm i nadzieja, odeszły lub uległy minimalizacji. Przyspieszony wówczas rozwój techniki i wiążący się z tym postęp […]

Aforyzm to krótko sformułowana prawda w dobitny, wyrazisty i efektowny sposób. Aforyzmy nazywane są także „złotymi myślami”. Często ich konstrukcja opiera się na paradoksach , a także antytezach. Początki aforyzmów wiązane są z salonami francuskimi […]

Gawęda to gatunek epicki, który rozwinął się tylko w Polsce. Rozkwit gawędy przypadł na okres od około 1840 roku do powstania styczniowego. Gawędy pisano prozą i wierszem. Wywodziły się z mówionych opowieści. Współcześni (np. Kazimierz […]

Proces odpolonizowania przejawiający się w narzucaniu kultury i języka rosyjskiego w sposób przymusowy. Przejaw polityki wynarodowienia Polaków prowadzonej w okresie zaborów na terytorium zaboru rosyjskiego.

Cywilizacji rzymskiej, podobnie jak greckiej, wiele zawdzięcza kultura europejska. Rzymianie militarnie podbili Greków, ale w sferze duchowej sami od bardzo dużo przejęli. Zachowali imiona bogów z rodzimej tradycji, ale przypisali im cechy i historie bogów […]