Składnia

Typ konstrukcji składniowej zdania złożonego. Składa się z co najmniej 2 zdań, z których jedno wyraża warunek (zawiera zwykle słowo jeśli lub jeżeli). Drugie zdanie zawiera informację o tym, co się stanie (lub mogłoby się […]

Wyraz, który określa inne wyrazy. Wyraz określający pod względem gramatycznym  oraz składniowym podporządkowany jest wyrazowi określanemu. Pod względem znaczeniowym treść wyrazu określanego jest ograniczona przez treść wyrazu określającego. Przykłady: interesująca książka (jaka?) czytam książkę (co?) […]

Przeczenie, najważniejsza część zdania (prezydent), bez którego zdanie nie istnieje, odpowiada na pytanie co robi?, co się z nim dzieje?, w jakim znajduje się stanie?, informuje, co robi podmiot lub w jakim jest stanie. Orzeczenie […]

Oznajmienie to inaczej równoważnik zdania. Stanowi jedną z dwóch , obok zdania, firm wypowiedzenia. Oznajmienie nie posiada formy osobowej (wyrażenia finitywnego). Oznacza to całkowity brak orzeczenia, np.  Brat w szkole. Tata mądry. Bywają też struktury […]

Stosunek współrzędności albo związek współrzędny. Współrzędny układ części zdania lub zdań składowych w zdaniu współrzędnie złożonym. Przykłady: Dziś mamy geografię i historię. Ściemniło się, na ulicach zapaliły się światła, a oni wciąż spacerowali.

Struktura składniowa, w ramach której  człon wypowiedzi wzięty jest w nawias. W tekście mówionym zaznacza się to ściszeniem głosu i obniżeniem tonu. Wtrącenie sygnalizuje, że jest to informacja mniej istotna. Stanowi niejako dygresję, uzupełnienie, uszczegółowienie […]

Podmiot, główna część zdania (premier), oznacza wykonawcę czynności, o której mówi orzeczenie, odbiorcę skutków tej czynności, odpowiada na pytania kto? co?, rzadziej kogo? czego?, wyrażony jest najczęściej rzeczownikiem, choć może być także liczebnikiem, zaimkiem czy […]

Podmiot, ktory nie występuję w zdaniu, ale można go wywnioskować. Forma osobowa czasownika wskazuje na wykonawcę czynności.

Podmiot wskazuje na osobę lub przedmiot, o którym mówi się w orzeczeniu, może być wyrażony różnymi częściami mowy: rzeczownikiem, np. Mama gotuje obiad, liczebnikiem, np. Jeden czyta, pięciu ogląda ilustracje, przymiotnikiem, np. Wiódł ślepy kulawego, bezokolicznikiem, np.Pływać […]

Zorganizowana grupa wyrazów, które można wyodrębnić ze słownictwa określonego języka na podstawie ich związków znaczeniowych (pole znaczeniowe), gramatycznych lub składniowych (pole syntaktyczne), etymologicznych albo stylistycznych (pole stylistyczne). Każde słowo należy do wielu różnych pół wyrazowych, […]